April 1945: De bevrijding van Otterlo

Op 15 april 1945 om 06.30 uur begint de 5e Canadese Tank Divisie vanuit het inmiddels bevrijde Arnhem met de operatie ‘Dutch Cleanser’. De bedoeling is om via Otterlo, Barneveld en Putten heel snel door te stoten naar het IJsselmeer bij Harderwijk. Hiermee worden de Duitse troepen op de Veluwe omsingeld, omdat een andere Canadese divisie bij Deventer de IJssel is overgestoken en optrekt naar Apeldoorn.

Na de start van Operatie ‘Dutch Cleanser’ vanuit Arnhem-Noord rukken de Canadezen en Britten snel op via vliegveld Deelen en Terlet richting het Nationale Park De Hoge Veluwe. Zij worden enthousiast ontvangen door personeel en patiënten van het Rode Kruis noodziekenhuis, dat in het Kröller-Müller museum is ondergebracht.

Op zondag 15 april 1945 naderen de eerste Canadese tanks het dorp via de boerderij De Houtkamp. Door inleidende Canadese beschietingen worden de eerste twee burgerslachtoffers aan de Hoenderloseweg dodelijk getroffen. Een bij café de Waldhoorn opgesteld Duits 88 mm kanon treft even later de eerste Canadese tank. Omdat er meteen al drie man sneuvelen en een vierde zeer zwaargewond raakt, trekken de Canadezen zich terug in het Nationaal Park.

Op maandagochtend komen de Canadezen terug en wordt Otterlo snel bevrijd. De Canadezen en Britten richten hun hoofdkwartieren in rond het dorp en men denkt zich te kunnen concentreren op de verdere opmars via Barneveld richting Harderwijk, het einddoel.

Maar vanuit Hoenderloo komt een groep Duitse militairen van naar schatting 800-1.000 man de Hoenderloseweg af. Deze vrij chaotische groep wil met geweld een doorbraak forceren. Zo kunnen ze via Otterlo naar het westen ontsnappen richting Grebbelinie. Daarachter zijn de Duitsers nog de baas.

De Duitse aanvallers arriveren in de nacht van 16 op 17 april 1945 rond middernacht in Otterlo. Ze ontketenen een wilde aanval die de geallieerden verrast. Een hevig gevecht ontwikkelt zich die nacht en pas in de vroege ochtend van 17 april wordt het pleit beslecht met behulp van een aantal vlammenwerpers en Britse tanks.

In totaal 17 Canadezen, 6 Britten en 4 burgers sneuvelen in dit korte, maar zeer hevige, gevecht. Ook een groot aantal Duitsers komt om het leven. Driekwart van de huizen in het dorp is vernield of beschadigd, maar Otterlo is nu wel definitief bevrijd!

Wil je dit verhaal beleven op zijn oorspronkelijke locatie? Bezoek dan het informatiepaneel op de hoek Hoederloseweg/Dorpsstraat​ in Otterlo.